Üniversitemiz, bünyesinde yürüttüğü projeler ile ürettiği katma değeri, bölgemizin ve ülkemizin ekonomisine kazandırmayı hedefliyor. MSKÜ bu kapsamda akademik ve endüstriyel araştırma geliştirme çalışmalarına bir yenisini ekleyerek “Ahşap Masif Panel Üretiminde Kullanılan Elementler İçin Otomatik Renk Sınıflandırılma ve Kalite Kontrol Sistemi" projesini hayata geçirdi. Yürütücülüğünü Üniversitemiz Mühendislik Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Öğr. Üyesi Barış Ethem Süzek’in yaptığı “TÜBİTAK 1505 Üniversite-Sanayi İşbirliği Destek Programı” kapsamındaki “Teknoloji ve Yenilik Destek Programları Başkanlığı (TEYDEB)” projesi, ülkemizdeki masif ahşap panel sektörüne katkı sağlamayı amaçlıyor. Dr. Öğr. Üyesi Süzek ile projeleri üzerine konuştuk.
Projenizin ortaya çıkış öyküsünü anlatabilir misiniz?
Hikayesi biraz uzun.
T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı bünyesinde Kamu Üniversite Sanayi İşbirliği (KÜSI) Çalışma Grubu adlı bir oluşum var. Bu grubun amacı illerde ve ülkemizde Ar-Ge ve yenilikçilik kapasitesini artırmaya çalışmak. İşte 2016-2017 arasında bu grubun bir üyesi olarak il temsilciliği görevi aldım. Faaliyetlerim çerçevesinde ilimizde 50’ye yakın kuruluşu Bakanlığımızın İl Müdürlüğü, GEKA, KOSGEB ve MUTSO temsilcileri ile ziyaret ettim Bu ziyaretlerimde bir yandan destekler konusunda firmaları bilgilendirirken bir yandan da firmaların Ar-Ge/Yenilikçilik faaliyetlerini veya ilgili planlarını derledim. Bu bilgileri elimden geldiğince Bakanlığa raporladım.
Ziyaret ettiğim firmalardan biri de ARG Orman Ürünleri San. ve Tic. Ltd. Şti. (ARGPAN) idi. ARGPAN masif ahşap panel üretiminde ülkemizde hatırı sayılır bir payı olan ihracata yönelik başarılı bir firma. Ziyaret sırasında fabrikalarını gezerken, masif panel üretim hattında elementlerin kalitelerine/renklerine göre elle tasnif edildiğini gözledim. Bu işlevin görüntü isleme teknikleri ve bir makine ile otomatik olarak yapılabileceğini kurguladım. Kuruluş yetkilisi Yücel Gürsoy ile görüşmelerimde, kalite kontrolü otomatikleştiren makinelerin olduğunu ancak maliyet-efektif olmadıklarını, öte yandan mevcut sürecin hata meyilli olduğunu ve çalışanların günlük dikkatine/sağlığına bağlı olduğunu paylaştılar. Bu görüşme ışığında 2017 yılında Sn. Gürsoy, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesinden Dr. Barış E. Süzek ve Dr. Özgür KILIÇ danışmanlığında Bilgisayar Mühendisliği Bölümü öğrencisi Delikanlı Mertcan Susuz "TÜBİTAK 2209-B Sanayiye Yönelik Lisans Bitirme Tezi Destekleme Programı" desteği ile "Masif Panel Yapımında Kullanılan Elementlerdeki Hataların Otomatik Tespitinde Görüntü İşleme Tekniklerinin Uygulanması" projesini geliştirdi. Proje sonrasında 2018’de TUBITAK 2242 programında bölge yarışmasına çağrılmaya hak kazandı. Ege Bölgesinde düzenlenen Genç Beyinler Yeni Fikirler Bitirme Projesi Yarışması'nda sanayi projesi alanında yüze yakın proje arasında 2.'lik ödülü aldı. Bu ödülü proje görüntü işleme tekniklerinin sadece olası kusurlardan budak tespitinde denenmesine dairdi. Bu 2209-B projemizin sonuçlarını yayınladık. Geliştirdiğimiz 2209-B projesi, desteklenen 1505 için bir ön çalışmaydı. Buluntular, her ne kadar proje kapsamı dar olsa da donanım ve görüntü işleme tekniklerinin uygulayan yazılımlardan müteşekkil bir otomatik sistemin yapılabilirliğini destekleyici nitelikteydi.
2019 yılında aslen Ankara Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümünden yeni mezun olan Esra BASKURT adli bir öğrenci ziyaretime geldi. Kendisi aslen Mugla’li olduğunu ve bir ihtiyaca cevap verecek bir projede yer almak istediğini anlattı. Ve bu noktada bizim TUBITAK TEYDEB 1505 projesini geliştirme sürecimiz başladı. Esra’nın, MSKÜ Bilgisayar Mühendisliği Bölümünden Dr. Özgür KILIÇ’ın, ve Ağaç İsleri ve Endüstri Mühendisliği Bolümden Dr. Erkan AVCI’nın yer aldığı bir takım oluşturduk. Müşteri kuruluş ARGPAN’dan Sn. Rüştü GÜRSOY, Sn. Yücel GÜRSOY ve Orkun GÜRSOY’un destekleri ile projeyi hazırladık. Ön başvuruyu yaptıktan sonra, 2019 Kasım ayı sonunda başvuruyu gönderdik. Uzun bir değerlendirme sureci sonrası, geçtiğimiz günlerde destekleneceği haberini aldık. Proje KÜSI çalışmalarımın ilk sonucu niteliğindedir.
Burada hem takım arkadaşlarıma hem de ARGPAN yetkililerine çok teşekkür ederim.
Projeniz hangi ihtiyaçlara cevap verecektir?
Projede iki temel ihtiyaca cevap verecek donanım ve yazılım bileşeni içeren bütünleşik bir sistem geliştirmeyi amaçladık; masif panel üretiminde kullanılan elementlerin kusursuz yüzlerinin belirlenmesi ve panellerde homojen veya heterojen renk dağılımının sağlanması için elementlerin koyuluk seviyelerine göre sınıflanması.
Bu projeyle, müşteri kuruluş ARGPAN'ın ihtiyacından yola çıkarak; masif panel sektöründeki firmaların ihtiyacına cevap veren, onların maddi olarak erişilebileceği, element kalite kontrolünü otomatikleştiren ve yüksek kaliteli masif panel üretimini destekleyen yerli bir sistem geliştirmeyi amaçlıyoruz.
Projenizin üretici firmalara sağlayacağı yenilikçi sistemi nasıl tanımlarsınız?
Sistem masif panel üretimindeki kalite kontrol ve tasnifle ilgili iki işlemi, mevcut üretim hattı ile bütünleşik olarak tamamen otomatikleştirecektir. Daha önce bahsini ettiğim bu işlemler mevcut durumda el/göz yordamı ile yapılmakta. Bu nedenle bu sistemin mevcut üretim surecini hızlandıran ve hata payını azaltan bir sistem öngörüyoruz.
Bu projenizle bilgisayar teknolojisini ve masif panel sektörünü buluşturuyorsunuz. Projeniz üreticiye ve tüketiciye ne tür faydalar sağlayacak?
Tek bir elementin üzerindeki kusurun bile gözden kaçırıldığı durumda son ürün olan panelin kalitesi düşük olmaktadır. Buna ek olarak ARGPAN ürün yelpazesindeki masif panellerde ağaç cinsine göre bir araya getirilen elementlerdeki renk homojenliği veya heterojenligi müşteri tarafından istenilen durumlardır. Son ürünün kusurlu olduğu ve/veya müşteri taleplerini karşılamadığı durumlar panelin pazarlanabilirliğini olumsuz etkilediği gibi, firmayı, maddi ve manevi zarara uğratmaktadır. Kısaca sistem ARGPAN’in üretim hızını arttırdığı gibi pazarını ve müşteri memnuniyetini de olumlu etkileyecektir.
Tüketiciye daha kaliteli ürünün sunulmasının yanı sıra üretim verimliliğini artırarak, maliyetini ve kayıplarını düşüreceği için daha uygun fiyatlı ürünler ulaşabilecektir.
Çalışmanızın masif panel sektöründe verimliliği arttırıp maliyeti ise düşüreceğini söylediniz? Süreç sonunda projenizin bölgemize ve ülkemize sağlayacağı katkılar neler olacaktır?
KÜSI Çalışma Grubu çalışmalarım sırasında Muğla ilinde sanayi olmadığı için Ar-Ge ve Yenilik projeleri kanısını yenmeye çalıştım. Evet Muğla’da çok az sayıda büyük firma var. Ama sayısız KOBI ve girişimci var. Buna ek olarak bölgenin yetiştirdiği memleketine özlem duyan ve büyük şehirlere hapsolmuş binlerce çok iyi eğitimli insan var. Ben Muğla’nın sadece bilgiye ve yaratıcılığa dayalı sektörlerde ki bilişim bunların arasında, büyük bir potansiyeli olduğuna inanan biriyim. Bu projenin bu güzel topraklarda bu bölgenin güzel insanları ile her şeyin mümkün olabileceğine bir örnek olmasını istedim. Kolay olmayacağını biliyorum ama Muğla’da sanayi odaklı Ar-Ge yapılabileceğini göstermek istedim.
Projenin Muğla'da ileri teknoloji ürünlerinin üretildiği bir tesise çekirdek olma ve yeni istihdam alanları oluşturma potansiyeli var.
Ülkemiz için, sistemin sağlayabilecekleri söyle sıralanabilir:
-Yurtdışı emsallerine göre maliyet-uygun olmasıyla, ulusal firmaların kalite kontrol süreçlerini otomatize edebilecek yatırımları yapabilmesi,
-Uyarlanmasıyla ihraç potansiyeli olan masif ahşap panel kalitesinin artırılması ve böylece üretici firmalarının rekabetçi gücünün artması,
-Geliştirilmesi esnasında diğer ahşap fabrika otomasyon ekipmanlarının geliştirilebilmesi için ihtiyaçların gözlenmesi ve know-how 'ın kazanımı,
-Ulusal ve uluslararası piyasalara pazarlanabilecek bir ürün olması.